Η λογοτεχνία απέδειξε στη διάρκεια του χρόνου ότι είναι σε θέση να προσδώσει μυθικές διαστάσεις και σε λογοτεχνικούς ήρωες, σε ιστορικά πρόσωπα (Ναπολέοντας), σε τόπους (Αιγαίο) κ.ά., να δημιουργήσει δηλαδή νέους μύθους, οι οποίοι ονομάζονται μύθοι συνοδοί, μεταγενέστεροι ή παράγωγοι (Ιωακειμίδου 2014, 43). Από αυτή την άποψη ο λογοτεχνικός μύθος δεν έχει απαραίτητα τις ρίζες του στην προφορικότητα, αλλά μπορεί να είναι αποκλειστικά μέρος μιας γραπτής παράδοσης.
Γιατί, όμως, μιλάμε για τον μύθο του Δον Ζουάν και όχι για τον μύθο του Γιάννη Αγιάννη; Τί είναι αυτό που κατέστησε τον ήρωα του Tirso de Molina μύθο και σε τί διαφέρει από τον ήρωα του Βίκτωρα Ουγκώ; Η πρώτη απλή απάντηση είναι ότι τον Δον Ζουάν τον συναντάμε σε πολλά διαφορετικά λογοτεχνικά κείμενα, ενώ τον Γιάννη Αγιάννη μόνο σε ένα. Αλλά δεν είναι μόνο η συχνότητα λογοτεχνικής επεξεργασίας της αρχικής αφήγησης που επιτρέπει να αναπτυχθεί ένα ολοένα και μεγαλύτερο διακειμενικό πλέγμα γύρω από τον ήρωα που καθιστά τον Δον Ζουάν ή τον Φάουστ έναν σύγχρονο μύθο.
Μιλώντας με όρους του Claude Lévi-Strauss, αυτό που συνιστά έναν μύθο δεν είναι ούτε το ύφος, ούτε ο τρόπος αφήγησης, αλλά η ιστορία που διηγείται, η οποία έχει αυτονομηθεί από την αρχική εκδοχή της (Lévi-Strauss 2010, 271). Δηλαδή είναι τόσες οι εκδοχές του Δον Ζουάν που πλέον δεν υπάρχει ο αληθινός Δον Ζουάν. Ο μύθος του Δον Ζουάν έχει αποτελέσει, άλλωστε, πρώτη ύλη για κείμενα που ανήκουν όχι μόνο σε διαφορετικές ιστορικές εποχές, αλλά και σε διαφορετικά λογοτεχνικά γένη και είδη. Έτσι, αν ο πρώτος Δον Ζουάν εμφανίζεται σε ένα θεατρικό έργο του Tirso de Molina, στον Ρώμο Φιλύρα είναι αντικείμενο ενός ποιήματος, ενώ στον Peter Handke, που προσέφερε πολύ πρόσφατα μια ακόμα εκδοχή μύθου, ο Δον Ζουάν είναι ήρωας σε ένα μυθιστόρημα. Και οι τρεις εκδοχές δεν διαφέρουν μόνο ως προς το λογοτεχνικό είδος που υπηρετούν, αλλά και ως προς τον τρόπο με τον οποίο πραγματεύονται τον μύθο. Αν ο Tirso de Molina εστιάζει στην προκλητική ανηθικότητα του ήρωα, ο Φιλύρας εστιάζει στη ματαιότητα της επιθυμίας, ενώ ο Handke συνομιλεί με την παράδοση και υπογραμμίζει τη δύναμη του μύθου έναντι του χρόνου.
Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε ότι αναφερόμενοι στον Δον Ζουάν δεν αναφερόμαστε μόνο στον ήρωα αλλά και στις σχέσεις του με τον κόσμο, με τις γυναίκες, τη γοητεία του και την απιστία του κτλ. Αυτές οι σχέσεις, οι μεγάλες δηλαδή αυτές συστατικές μονάδες ή μυθήματα κατά τον Lévi-Strauss είναι που καθιστούν τον μύθο διαχρονικό και ταυτόχρονα συγχρονικό. Όπως σημειώνει ο Claude Lévi-Strauss,
Τα πραγματικά συστατικά στοιχεία ή ενότητες του μύθου δεν είναι μεμονωμένες σχέσεις, αλλά δέσμες σχέσεων και ο συνδυασμός αυτών των δεσμών παρέχει στις συστατικές ενότητες τη σημαίνουσα λειτουργία τους. Σχέσεις που ανήκουν στην ίδια δέσμη μπορούν, από διαχρονική σκοπιά, να εμφανιστούν και πάλι κατά μακρά διαστήματα· αν όμως τις ομαδοποιήσουμε κατά τρόπο «φυσικό», επιτυγχάνουμε να οργανώσουμε το μύθο με βάση ένα χρονικό σύστημα αναφοράς νέου τύπου που θα ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της αρχικής υπόθεσης. Το σύστημα αυτό έχει στην πραγματικότητα δύο διαστάσεις: είναι συνάμα διαχρονικό και συγχρονικό, συνδυάζει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της «γλώσσας» και της «ομιλίας».
