Κοινό σημείο των ανθολογούμενων ποιημάτων είναι η υπονόμευση ή η ανατροπή του οδυσσειακού μύθου. Παράλληλα με τα κείμενα αυτά μπορούν να διαβαστούν η «Ιθάκη» του Κ.Π. Καβάφη, ο «Οδυσσεύς Λαερτιάδης» του Νίκου Εγγονόπουλου, «Η απόγνωση της Πηνελόπης» του Γιάννη Ρίτσου και τα «Τεχνάσματα του Οδυσσέα» του Τίτου Πατρίκιου.
Ιθάκη
Δεν ξέρω αν έφυγα από συνέπεια ή από ανάγκη να ξεφύγω τον εαυτό μου, τη στενή και μικρόχαρη Ιθάκη με τα χριστιανικά της σωματεία και την ασφυχτική της ηθική.
Πάντως, δεν ήταν λύση· ήταν ημίμετρο.
Κι από τότε κυλιέμαι από δρόμο σε δρόμο αποχτώντας πληγές κι εμπειρίες. Οι φίλοι που αγάπησα έχουνε πια χαθεί κι έμεινα μόνος τρέμοντας μήπως με δει κανένας που κάποτε του μίλησα για ιδανικά…
Τώρα επιστρέφω με μιαν ύστατη προσπάθεια να φανώ άψογος, ακέραιος, επιστρέφω κι είμαι, Θεέ μου, σαν τον άσωτο που αφήνει την αλητεία, πικραμένος, και γυρνάει στον πατέρα τον καλόκαρδο, να ζήσει στους κόλπους του μιαν ασωτία ιδιωτική.
Τον Ποσειδώνα μέσα μου τον φέρνω, που με κρατάει πάντα μακριά· μα κι αν ακόμα δυνηθώ να προσεγγίσω, τάχα η Ιθάκη θα μου βρει τη λύση;
Ντίνος Χριστιανόπουλος, Ποιήματα, Διαγώνιος, Θεσσαλονίκη 1985, σ. 28.
Ο Οδυσσέας στο σπίτι
Με την πασίγνωστη πια πανουργία μου τον ίσκιο μου άφησα στις θάλασσες και επέστρεψα αμέσως στην Ιθάκη.
Κανείς δεν πίστεψε πως είμαι εδώ.
Γι’ αυτό τις ημέρες μου τώρα περνώ και εγώ σαν ένας από τους μνηστήρες. Όμως κρυφά υφαίνω.
Ανάστατη κάθε πρωί η Πηνελόπη καινούργιο βρίσκει φόρεμα στον αργαλειό. Να το χαλάσουμε μας βάζει αμέσως κάθε μνηστήρας τραβώντας μια κλωστή.
Γαμήλιο ένδυμα το σώμα της χωρίς κανένα φόρεμα μόλις μείνει έναν από εμάς θα παντρευτεί σε ξένα μέρη σκορπίζοντας τους άλλους.
Προς το συμφέρον μας είναι λοιπόν όταν καθυστερεί η ιστορία και όλοι πλοκή στα μάτια της γινόμαστε.
Περνά έτσι ο καιρός, περιμένοντας την άφιξη του Οδυσσέα.
Γιώργος Χουλιάρας, Δρόμοι της μελάνης, Νεφέλη, Αθήνα 2005, σ. 99.
