Ο θεσμός των «λογοτεχνικών βραβείων» αποτυπώνει, σε έναν βαθμό, τις μεταβολές των προτιμήσεων του αναγνωστικού κοινού. Στη σχετική βάση δεδομένων του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου , μπορούμε να παρακολουθήσουμε την ιστορική διαδρομή των λογοτεχνικών βραβείων από το 1956 έως το 2011.
Την πρώτη κριτική επιτροπή των μεταπολεμικών κρατικών λογοτεχνικών βραβείων αποτελούσαν οι: Αντρέας Καραντώνης, Βάσος Βαρίκας, Κ.Θ. Δημαράς, Άλκης Θρύλος, Γεώργιος Ζώρας, Κωστής Μπαστιάς, Άγγελος Φουριώτης (γραμματέας) και ο κυβερνητικός επίτροπος Γ. Κουρνούτος. (Τη θέση αυτή κατέχει σήμερα ο εκάστοτε επικεφαλής της Διεύθυνσης Γραμμάτων του υπουργείου Πολιτισμού). Τα κρατικά λογοτεχνικά βραβεία απονέμονται χωρίς διακοπή από τότε μέχρι σήμερα.
1956
Α΄ Βραβείο ποίησης: Νικοφόρος Βρεττάκος, «Ποίηση 1929-1951».
Α΄ Βραβείο διηγήματος: Μ. Καραγάτσης «Η μεγάλη Λιτανεία».
Α΄ Βραβείο δοκιμίου: Κλέων Παράσχος «Πρόσωπα και Ιδέες».
Α΄ Βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας: Τάσος Αθανασιάδης, «Ντοστογιέφσκυ - Από το κάτεργο στο πάθος».
Α΄ Βραβείο ταξιδιωτικών εντυπώσεων: Πέτρος Χάρης «Πολιτείες και θάλασσες».
Α΄ Βραβείο θεατρικού έργου: Νίκος Καζαντζάκης «Θέατρο A΄, Β΄, Γ΄».
Β΄ Βραβείο ποίησης: Γ. Θέμελης «Δενδρόκηπος».
Β΄ Βραβείο ποίησης: Ζωή Καρέλλη «Κασσάνδρα και άλλα ποιήματα».
Β΄ Βραβείο μυθιστορήματος: Νίκος Κάσδαγλης «Τα δόντια της μυλόπετρας»
Β΄ Βραβείο διηγήματος: Σπύρος Πλασκοβίτης «Η θύελλα και το φανάρι»
Β΄ Βραβείο δοκιμίου: Γιάννης Χατζίνης «Ελληνικά κείμενα».
[…]
2011
Βραβείο ποίησης: Γιώργος Μαρκόπουλος «Κρυφός κυνηγός»
Βραβείο διηγήματος: Χρήστος Οικονόμου «Κάτι θα γίνει, θα δεις»
Βραβείο μυθιστορήματος: Θωμάς Κοροβίνης «Ο γύρος του θανάτου»
Βραβείο κριτικής-δοκιμίου: εξ ημισείας στην Γεωργία Γκότση για το έργο της με τίτλο «Η διεθνοποίησις της φαντασίας: Σχέσεις της ελληνικής με τις ξένες λογοτεχνίες τον 19ο αιώνα» και στην Βενετία Αποστολίδου για το έργο της με τίτλο «Τραύμα και μνήμη: Η πεζογραφία των πολιτικών προσφύγων».
Βραβείο χρονικού-μαρτυρίας: Γιώργος Χ. Θεοχάρης «Δίστομο - : 10 Ιουνίου 1944 - Το ολοκαύτωμα»
Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα: εξ ημισείας στον Mιχάλη Γεννάρη για το έργο του με τίτλο «Πρίγκιπες και δολοφόνοι» [και] στον Θοδωρή Ρακόπουλο για το έργο του με τίτλο «Φαγιούμ»
Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας: Ντίνος Χριστιανόπουλος
Αναδημοσιεύεται από την ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου .
