Τί είναι το βιβλίο; Τί συνιστά ένα βιβλίο; Ποια είναι η υλική υπόσταση ενός βιβλίου; Ερωτήματα απλά αλλά χωρίς αυτονόητες απαντήσεις. Το πρώτο και κύριο είναι να ορίσουμε τη χρονική στιγμή μιας σημαντικής τομής, η οποία τοποθετείται στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Τότε εμφανίζεται σε πρωτογενή εκδοχή η μορφή του βιβλίου (η γνωστή ως «κώδικας, codex»), όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, δηλαδή ως συσσωμάτωση διαδοχικών γραμμένων σελίδων, συραμμένων στη μία πλευρά, σε φορητό σχήμα διαφόρων διαστάσεων. Η τομή αυτή θέτει επιπλέον ερωτήματα: τί μορφή είχε το βιβλίο πριν από τη συγκεκριμένη περίοδο; Επίσης, ποιες ήταν οι εξελίξεις που μας οδήγησαν από το βιβλίο των πρώτων χριστιανικών αιώνων στο ηλεκτρονικό βιβλίο του σήμερα;

Ο μόνος τρόπος να απαντήσουμε σε παρόμοια ερωτήματα είναι να κατανοήσουμε ότι η ιστορία του βιβλίου είναι συνδεδεμένη με την ιστορία της γραφής. Η γραφή προκάλεσε την εμφάνιση του βιβλίου. Αν δεχτούμε αυτή τη σχηματική παρουσίαση, τότε αναδύεται ένα άλλο ερώτημα: γιατί το βιβλίο υπήρξε τόσο ανθεκτικό; Μήπως συνδέεται με το γεγονός ότι έως τα μέσα του 19ου αιώνα το μοναδικό μέσο για την καταγραφή, επεξεργασία, αποθήκευση και μεταβίβαση πληροφοριών πάσης φύσεως ήταν η γραφή; Και αν όντως είναι έτσι, πόσο άλλαξε τα πράγματα η δυνατότητα του ήχου και της εικόνας να επιτελούν λειτουργίες που έως τότε μόνο η γραφή μπορούσε να διεκπεραιώσει;

Με το βιβλίο ως πυρήνα του ερωτήματος μπορούμε επί της ουσίας να θέσουμε παράλληλα ερωτήματα για την εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού. Μια εντελώς συμβατική, από την προοπτική του σήμερα, μεταβολή στο σχήμα του γραπτού κειμένου σηματοδοτεί, συνεπώς, βαθύτερες κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές. Το σχήμα φαίνεται ταπεινό, η επίδρασή του όμως υπήρξε καθοριστική.