Μαίρη Λεοντσίνη
Η κοινωνιολογία της ανάγνωσης σχετίζεται άμεσα με την κοινωνιολογία της λογοτεχνίας και την κοινωνιολογία της τέχνης. Ενδιαφέρεται για την κοινωνική λειτουργία των αναγνωσμάτων και τις επιπτώσεις της ανάγνωσης στη ζωή διαφορετικών κοινωνικών ομάδων. Αναπτύσσεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Γαλλία και στη Γερμανία κατά κύριο λόγο, παίρνοντας μορφές ανάλογες με τις πολιτικές προτεραιότητες της κάθε γεωγραφικής περιοχής. Στις Η.Π.Α. η έρευνα στρέφεται αρχικά γύρω από τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των αναγνωστών/τριών, τις συνθήκες ανάγνωσης και τη σχέση της με την εκπαίδευση. Παράλληλα, οι χρήσεις των βιβλιοθηκών και η έμφαση στη δημόσια ανάγνωση, συνδέονται με τη διαμόρφωση του «ενήμερου» πολίτη. Στη Γαλλία, η έρευνα πριμοδοτεί τους όρους διαμόρφωσης της αισθητικής καλλιέπειας, η οποία συνδέεται με τις κοινωνικές συγκρούσεις και αναδεικνύει την κοινωνική αναπαραγωγή. Τόσο στη Γαλλία, όσο και στις Η.Π.Α., η κοινωνιολογία της ανάγνωσης γίνεται συχνά ο επιστημονικός χώρος από τον οποίο αντλούνται γνώση και εργαλεία για τον πολιτιστικό εκδημοκρατισμό και την ενίσχυση της πρόσβασης στη μη-τυπική γνώση. Η ψηφιακή επικοινωνία θέτει νέες προκλήσεις στην επιστημονική διερεύνηση της σχέσης με τα (λογοτεχνικά) κείμενα και νέες κοινωνικότητες γύρω από την ανάγνωση αναδύονται χάρη στα νέα μέσα. Στην ενότητα παρουσιάζεται η μέχρι τώρα πορεία της κοινωνιολογίας της ανάγνωσης και τα θέματα που μελετά.
- Agulhon, M. 1977. Le cercle dans la France bourgeoise: 1810-1848. Étude d’une mutation de sociabilité. Παρίσι: Armand Colin.
- Bahloul, J. 1987. Lectures précaires. Étude sociologique sur les faibles lectuers. Παρίσι: Centre Georges Pompidou/BPI.
- Bourdieu, P. 2002. Η διάκριση. Κοινωνική κριτική της καλαισθητικής κρίσης. Μτφρ. Κ. Καψαμπέλη. Αθήνα: Πατάκης.
- Hartley, J. 2001. Reading Groups. Οξφόρδη: Oxford University Press.
- Karetsky, St. 1982. Reading Research and Librarianship: A History and Analysis (Contributions in Librarianship and Information). Westport, CT: Greenwood Press.
- Ladefroux, R., M. Petit & Cl.-M. Gardien. 1993. Lecteurs en campagne. Les ruraux lisent-ils autrement? Παρίσι: Centre G. Pompidou/BPI.
- Lahire, B. 1993. Lectures populaires. Les modes d’appropriation des textes. Revue française de pédagogie 104: 17-26.
- Leenhardt, J. 2000. Εισαγωγή στην κοινωνιολογία της ανάγνωσης. Στο Λεοντσίνη 2000, 48-65.
- —— & P. Jozsa (συνεργ. M. Burgos). 1982. Lire la lecture. Essai de sociologie de la lecture. Παρίσι: Le Sycomore.
- —— & Martine Burgos. 2000. Η ανάγνωση, ευρωπαϊκός λόγος και πάθος. Στο Λεοντσίνη 2000, 67-78.
- Leveratto, J.-M. & M. Leontsini. 2008. Internet et sociabilité littéraire. Παρίσι: BPI/Études et Recherche.
- Long, E. 2003. Book Clubs. Women and the Uses of Reading in Everyday Life. Σικάγο: University Of Chicago Press.
- Mauger, G., Cl. Poliak & B. Pudal. 1999. Histoires de lecteurs. Παρίσι: Nathan.
- Petit, M. 2008. L’art de lire ou comment résister à l’adversité. Παρίσι: Editions Belin (σειρά: Nouveaux mondes).
- Radway, J.A. 1991. Reading the Romance. Women, Patriarchy, and Popular Literature. Chapel Hill, NC: The University of North Carolina Press.
- ——. 1999. A Feeling for Books. The Book-of-the-Month Club, Literary Taste, and Middle-Class Desire. Chapel Hill, NC: The University of North Carolina Press.
- Robine, N. 1970. La lecture. Στο Le littéraire et le social. Eléments pour une sociologie de la littérature, επιμ. Robert Escarpit, 221-244. Παρίσι: Champs/Flammarion.
- ——. 1984. Les jeunes travailleurs et la lecture. Παρίσι: Documentation Française.
- Rehberg Sedo, D. 2004. Badges of Wisdom, Spaces for Being. A Study of Contemporary Women’s Book Clubs. Διδακτορική διατριβή, Simon Fraser University.
- Wilson, L.R. 1938. The Geography of Reading. A Study of the Distribution and Status of Libraries in the United States. Σικάγο: University of Chicago Press.
- Κριστόφ, Α. 1987. Το μεγάλο τετράδιο. Μτφρ. Χρ. Τσαμαδού. Αθήνα: Εξάντας.
- Λεοντσίνη, Μ., επιμ. 2000. Όψεις της ανάγνωσης. Μτφρ. Κ. Αθανασίου & Φ. Σιατίτσας. Αθήνα: Νήσος.
