Στο κείμενο αναφέρονται τα θέματα, τα οποία συνήθως γίνονται αντικείμενο μελέτης στα πλαίσια της κοινωνιολογίας της ανάγνωσης.
[…] Τα πεδία που διερευνώνται από […] τον κλάδο της κοινωνιολογίας της κουλτούρας αφορούν:
α) τις κοινωνικότητες γύρω από την ανάγνωση, δηλαδή τις ιδιωτικές πρακτικές δανεισμού και τη σημασία τους για τη δόμηση του κοινωνικού δεσμού στις διαφορετικές κατηγορίες πληθυσμού·
β) τη σχέση των ανθρώπων με τις δημόσιες και ιδιωτικές βιβλιοθήκες·
γ) τις συνεχώς μεταβαλλόμενες σχέσεις μεταξύ ανάγνωσης βιβλίων και ανάγνωσης ηλεκτρονικών μέσων·
δ) τους τρόπους ένταξης της αναγνωστικής πρακτικής στην καθημερινότητα κοινωνικών ομάδων χωρίς αυξημένο πολιτισμικό κεφάλαιο·
ε) τις δυνατότητες ανάπτυξης προγραμμάτων ανάγνωσης, ή τα αποτελέσματα πολιτικής για την ανάγνωση (στην περίπτωση που έχει εφαρμοστεί) σε σωφρονιστικά ιδρύματα, ψυχιατρεία ή κέντρα αποτοξίνωσης·
στ) την καταγραφή των αναγνωστικών πρακτικών ορισμένων κοινωνικών ομάδων·
ζ) τις διαδικασίες πρόσληψης και οικειοποίησης των λογοτεχνικών κειμένων σε συγκεκριμένο χωροχρόνο·
η) την κοινωνική λειτουργικότητα ορισμένων κειμένων και την ανάδειξη της σημασίας της ανάγνωσης στην περίπτωση των best-sellers, για παράδειγμα.
Όλες οι παραπάνω έρευνες, ανεξάρτητα από το φορέα που τις επιχειρεί, μπορούν δυνάμει να ενταχθούν στην προβληματική μιας πολιτιστικής πολιτικής. Είναι μάλιστα απαραίτητες για τη λήψη μέτρων που θα λειτουργήσουν μακροπρόθεσμα διαμορφώνοντας ένα κοινωνικό περιβάλλον φιλικό προς την ανάγνωση. Η πολιτική για την ανάγνωση απαιτεί μακρόπνοο σχεδιασμό και συνεχείς δεσμεύσεις από την πλευρά όσων την προωθούν, μια και μεμονωμένες θεσμοθετήσεις δεν λειτουργούν αποτελεσματικά. Η πολιτική για το βιβλίο και την ανάγνωση αποδίδει μόνο αν συνδεθεί με μια καλοσχεδιασμένη, συνεχή και συνεπή ευρύτερη πολιτική πολιτιστικής ανάπτυξης.
Μαίρη Λεοντσίνη, «Ζητήματα μεθόδου στην κοινωνιολογία της ανάγνωσης». Μέθοδοι στην Κοινωνιολογική Έρευνα, επιμ. Γιώτα Παπαγεωργίου, Τυπωθήτω – Γιώργος Δαρδανός, Αθήνα 2004, σ. 147-148.
