Η δεύτερη μεταπολεμική γενιά Ι

Ευαγγέλου Ανέστης

Ο Ανέστης Ευαγγέλου, ένας από τους ποιητές της δεύτερης μεταπολεμικής ποιητικής γενιάς, υπογραμμίζει στον πρόλογο της ανθολογίας του για τους ποιητές της γενιάς του ένα ιδιαίτερο φαινόμενο, που καταγράφεται ως χαρακτηριστικό γνώρισμα της εν λόγω ποιητικής ομάδας: την έλλειψη ομαδικών παρουσιάσεων του ποιητικού έργου της γενιάς του. Στην πραγματικότητα ανάλογες παρατηρήσεις υπονοούν μια υποβάθμιση της ποιητικής παρουσίας της γενιάς του σε σχέση με την αναγνώριση της οποίας έτυχαν οι ποιητές τόσο της «πρώτης μεταπολεμικής γενιάς» όσο, και κυρίως, οι ποιητές «της γενιάς του ’70». Ο Ευαγγέλου συμπεριλαμβάνει στον τόμο του έργα 45 ποιητών, γεννημένων από το 1929 έως το 1940. Ακολουθεί δηλαδή την προηγούμενη περιοδολόγηση του Αλέξ. Αργυρίου, και φροντίζει να τονίσει εμφατικά, και στον τίτλο του τόμου ακόμα, το γεγονός ότι πρόκειται για τον δεύτερο και τελευταίο κύκλο ποιητών που περνούν τα καθοριστικά βιώματα της παιδικής, νεανικής και εφηβικής ηλικίας στην περίοδο του Πολέμου, της Κατοχής και του Εμφυλίου.

Είναι γνωστό ότι η δεύτερη μεταπολεμική ποιητική γενιά (η γενιά του ’60, η γενιά των αποήχων, η χαμένη γενιά, ή όπως αλλιώς βόλεψε την κριτική να την ονομάσει όσες φορές θέλησε να καταπιαστεί μαζί της) δεν αξιώθηκε σχεδόν ποτέ —ή δεν το θέλησε;— μιας οποιασδήποτε ομαδικής δράσης. Αν εξαιρέσει κανείς τρεις ή τέσσερις προσπάθειες σε διάστημα 42 χρονών, από το 1950, που άρχισαν να εμφανίζονται στη λογοτεχνία οι εκπρόσωποί της, ώς τις μέρες μας (τα περιοδικά Διαγώνιος, 1958 κ.ε., κατά τις πρώτες περιόδους του, Μαρτυρίες, 1962-1964, 1965, 1966, Σημειώσεις, 1973 κ.ε., και τη συλλογική έκδοση Ιδίοις αναλώμασιν, 1985), η γενιά αυτή διεκδικεί ίσως το θλιβερό προνόμιο, ανάμεσα σε όλες τις γενιές της λογοτεχνίας μας από τις απαρχές της ώς σήμερα, να μην έχει αφήσει κανένα ομαδικό αποτύπωμα, κανένα χνάρι συλλογικό στα Γράμματά μας. Δεν έβγαλε δικά της περιοδικά, ικανά να συσπειρώσουν τα σκόρπια μέλη της σε κοινές αναζητήσεις και, με ασυνήθιστη ακηδία, δεν φρόντισε ούτε για το στοιχειώδες, αυτό που έχουν κιόλας πραγματώσει και οι νεότατοι: την έκδοση μιας ανθολογίας.

Ανέστης Ευαγγέλου, «Πρόλογος». Η δεύτερη μεταπολεμική ποιητική γενιά (1950-1970), εισαγ. Γ. Αράγης, Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 7.

Λογοτεχνικά κείμενα
Κριτικά κείμενα