Η Ηρωίς της Ελληνικής Επαναστάσεως είναι από τα πρώτα έργα που θεματοποιούν την Επανάσταση του 1821 με όρους μυθοπλασίας και όχι απομνημονεύματος. Η πρώτη έκδοση του μυθιστορήματος του Στέφανου Ξένου έγινε το 1861 και είναι διαθέσιμη στην Ανέμη .
Εις την τερπνήν και ευκραή της Πελοποννήσου επαρχίαν Αρκαδίαν, την εξ ορέων υψηλών και ρυακίων γέμουσαν· εις την μικράν ταύτην Ελβετίαν, εν ή και το πάλαι ήτο και σήμερον έτι είναι η Άρτεμις και ο Παν των κατοίκων η ήσυχος λατρεία· όχι μακράν του μικρού ποταμού Γορτινίου, του εις τον Αλφειόν εισβάλλοντος, κείται η μικρά πόλις Δημητζάνα, πατρίς του απαγχονισθέντος Γρηγορίου Ε Οικουμενικού Πατριάρχου.
Εις την Δημητζάνην, η εις την τερπνήν μάλλον Αρκαδίαν μεταφέρομεν τον αναγνώστην δύο και επέκεινα έτη, πριν των σκληρών σκηνών τας οποίας είδομεν.
Μίαν λοιπόν ημέραν του έαρος του 1819, ότε ο ήλιος πορεύομενος να κρυβή εις τον ωκεανόν, εχρύσονε τας φαλακράς και δασώδεις κορυφάς της Κυλλήνης και του Παρασίου, των ορέων τούτων των Πλειάδων και χρυσοκέρων ελάφων, ωραία ποιμενίς οδηγούσα μικρόν ποίμνιον εκατέβη τον Υψούντα (χαλασμένο βουνί) και εκάθησεν εις μίαν των τερπνών εκείνων κοιλάδων, αίτινες παρρουσιάζονται εις την υπώρειάν του, ουχί μακράν κρυσταλώδους πηγής, αφανιζομένης μετ' ασθενούς κελαρισμού υπό τους άμμους και χάλικας.
Το σώμα της ήτο μάλλον υψηλόν, κομψόν, εύρωστόν τε και ευλύγιστον ως της δορκάδος.
Το απόσπασμα συνεχίζεται εδώ .
Στέφανος Ξένος, Ηρωίς της Ελληνικής Επαναστάσεως, ήτοι σκηναί εν Ελλάδι από έτους 1821-1828, τόμ. Α, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 1988 [το απόσπασμα μεταγράφεται στο μονοτονικό].