Σύγχρονο νεοελληνικό μυθιστόρημα & ιστορία

Χατζηγεωργίου Νάγια, Roilos Panagiotis

Το πρώτο απόσπασμα αναφέρεται γενικά στην εμφάνιση του μεταμοντέρνου ιστορικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα, ενώ στο δεύτερο το μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα Ένας σκούφος από πορφύρα (1995) εξετάζεται ως παράδειγμα ιστοριογραφικής μεταμυθοπλασίας. Το μυθιστόρημα συνομιλεί με ―και κατά κάποιον τρόπο ξαναγράφει― την Αλεξιάδα της Άννας Κομνηνής (του ιστοριογραφικού έργου για τον πατέρα της, τη μόνη βυζαντινή χρονογραφία γραμμένη από γυναίκα), αλλά θέτει ως πρωταγωνιστές τις γυναίκες του παλατιού και ως αφηγητή έναν μεταιχμιακό χαρακτήρα.

Μέσα στη δεκαετία του 1990 εμφανίζεται στην Ελλάδα το μεταμοντέρνο ιστορικό μυθιστόρημα, με συγγραφείς, όπως η Ρ. Γαλανάκη και το έργο της Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά (1989), το οποίο, όπως και άλλα έργα της, αναφέρεται στην κρίση ταυτότητας του ατόμου, ή ο Αλέξ. Πανσέληνος (Ζαΐδα ή Καμήλα στα χιόνια, 1996), ο Θ. Βαλτινός (Συναξάρι Αντρέα Κορδοπάτη. Βιβλίο δεύτερο: Βαλκανικοί – ’22, 2000) και η Μ. Δούκα (Αθώοι και φταίχτες, 2004).

Νάγια Χατζηγεωργίου, «Ιστορικό μυθιστόρημα». Λεξικό της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόσωπα. Έργα. Ρεύματα. Όροι, Πατάκης, Αθήνα 2007, σ. 938.

 


Douka’s novel fulfils a political function by challenging the traditional watertight distinctions between fiction and established modes of historiography. In A Cap of Purple, the exposure of the interpenetration between historical and literary narratives, metaphorically reenacted by means of a subtle fusion of genres and genders, is performed on the body of the only preserved Byzantine historiographic work written by a woman.

[Το μυθιστόρημα της Δούκα εκπληρώνει μια πολιτική λειτουργία, καθώς υπονομεύει την παραδοσιακά στεγανή διάκριση μεταξύ μυθοπλασίας και καθιερωμένων τρόπων ιστοριογραφικής αφήγησης, Στο Ένας σκούφος από πορφύρα, η έκθεση της αλληλοδιείσδυσης ιστορικών και λογοτεχνικών αφηγήσεων, που σε μεταφορικό επίπεδο πραγματώνεται μέσω της διακριτικής σύντηξης των ειδών και των φύλων, επιτελείται στο σώμα του μοναδικού σωζώμενου βυζαντινού ιστοριογραφικού έργου γραμμένου από γυναίκα.]

Panagiotis Roilos, «The Politics of Writing: Greek Historiographic Metafiction and Maro Douka's A Cap of Purple», περ. Journal of Modern Greek Studies, 22.1 (2004) 14. Μτφρ. για τους Σελιδοδείκτες: Μαρία Ακριτίδου.