Η λογοτεχνία διαχειρίζεται το ιστορικό πρόσωπο ή συμβάν με διαφορετικό απ’ αρχής μέχρι τέλους τρόπο από τον τρόπο των ιστορικών. Στη λογοτεχνία το ιστορικό δεσμεύεται πλήρως από τους λογοτεχνικούς χειρισμούς, είτε όσον αφορά στη σύνθεση είτε στη γλωσσική διατύπωση. Και παραμένει ανοιχτό το ερώτημα τι ονομάζεται στις απαρχές του 21ου αιώνα «ιστορικό» μυθιστόρημα. Το ερώτημα είναι αν κατ’ ουσίαν θα πρέπει να αντιγράφει το ρεαλιστικό μοντέλο του αντίστοιχου είδους, όπως διαμορφώθηκε κατά τον 19ο αιώνα, τον λεγόμενο και «αιώνα της Ιστορίας», ή αν θα πρέπει να αυτονομηθεί, μιας και οι αντιλήψεις μας και για την ιστορία και για τη λογοτεχνία, για το καθετί, έχουν διαφοροποιηθεί.

Προσωπικά δεν με ενδιαφέρει τόσο το πώς θα ονομαστεί το μυθιστόρημα που γράφω, ονομασία απαραίτητη ενδεχομένως για την ταξινόμησή του, όσο η ουσία. Γράφω απλώς λογοτεχνία. Δεν είναι λοιπόν ούτε το ιστορικό θέμα ούτε η ιστορική μου αίσθηση που προκαλούν το λογοτεχνικό αποτέλεσμα. Η λογοτεχνία φτιάχνεται μόνο με λογοτεχνικά υλικά, μεταποιεί μάλλον το οτιδήποτε αγγίζει σε λογοτεχνικό υλικό προκειμένου να ράψει τη στολή της.

Ρέα Γαλανάκη, από άρθρο-συνέντευξη του Νίκου Μπακουνάκη, εφ. Το Βήμα , 1-12-2002.

Και θα μου άρεσε αν ο αναγνώστης, κοντά στην αδιαφιλονίκητη δική του αντίληψη για την Ιστορία, δεχόταν ότι δεν υπάρχει μία και μόνο ιστορική εκδοχή, αλλά περισσότερες απόψεις για το ίδιο γεγονός, έστω και με μερικές αποκλίσεις. Επίσης ότι, αν για κάποιους ειδικούς λόγους μια άποψη επιβάλλεται και κυριαρχεί για ένα χρονικό διάστημα, τούτο δεν σημαίνει πως είναι η μόνη δυνατή, η μόνη αναντίρρητη. Ενδεχομένως ότι, απ’ αυτό το σημείο και μετά, αρχίζει η λογοτεχνία.

Ρέα Γαλανάκη, «Επιλογικά σχόλια στο μυθιστόρημα Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ Πασά». Βασιλεύς ή Στρατιώτης. Σημειώσεις, Σκέψεις, Σχόλια για τη Λογοτεχνία, Άγρα, Αθήνα 1997, σ. 24.