Είμαι βέβαιος πως το γεγονός ότι ασχολήθηκα με την ιατρική έχει επηρεάσει σοβαρά τη λογοτεχνική μου δραστηριότητα. Έχει διευρύνει σημαντικά το πεδίο των παρατηρήσεών μου και εμπλουτίσει τις γνώσεις μου, των οποίων την πραγματική αξία για μένα ως συγγραφέα μόνο αυτός που είναι ο ίδιος γιατρός μπορεί να καταλάβει. Η ιατρική έχει, επίσης, συμβάλλει στον προσανατολισμό μου, αποτρέποντάς με, ίσως, από πολλά σφάλματα. Δεδομένου ότι είμαι γνώστης των φυσικών επιστημών και της επιστημονικής μεθόδου, είμαι πάντοτε πολύ προσεκτικός. Επίσης, όταν ήταν δυνατό, προσπαθούσα να λαμβάνω υπόψη μου τα επιστημονικά δεδομένα. Όπου αυτό ήταν αδύνατο, προτιμούσα να μη γράφω καθόλου. Με την ευκαιρία αυτή, έκανα την παρατήρηση ότι δεν είναι πάντοτε δυνατό να συμπίπτουν οι συμβάσεις της δημιουργίας με τα επιστημονικά δεδομένα. Δεν μπορεί κανείς να παρουσιάσει στη σκηνή το θάνατο από δηλητηρίαση όπως αυτός συμβαίνει στην πραγματικότητα. Μολοταύτα, ακόμα κι αν επισημάνουμε αυτές τις συμβάσεις, πρέπει να δώσουμε την εντύπωση ότι λάβαμε υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα. Με άλλα λόγια, ο θεατής ή ο αναγνώστης πρέπει να καταλάβει καλά ότι δεν πρόκειται παρά για μια συμβατική συνθήκη και ότι έχει να κάνει μ’ έναν καλά πληροφορημένο συγγραφέα.

Προς Γκ. Ι. Ροσσόλιμο Γιάλτα, 11 Οκτωβρίου 1899

Αντόν Τσέχοφ, Η τέχνη της γραφής. Συμβουλές σε ένα νέο συγγραφέα, μτφρ. Βασίλης Ντινόπουλος, Πατάκης, Αθήνα 2002, σ. 95-96.