(Μετα)μοντερνιστικές τάσεις

Περισσότερο ανατρεπτική της μοντερνιστικής παράδοσης, παρότι βασίζεται σε αυτή, είναι η τάση που καταγράφει το τέλος της αισθητικής, όπως αναπτύσσεται από τη διεθνή μεταπολεμική ποίηση αλλά και από τα κείμενα ποιητών που διαγράφουν μια μοναχική στοχαστική πορεία πάνω στην ποίηση όπως, με τον δικό του τρόπο ο καθένας, ο λόγιος και ερμητικός Νίκος Καρούζος ή η ανατρεπτική και ευαίσθητη αναγνώστρια και θεατής Ελένη Βακαλό. Σε αυτό το πλαίσιο, η ποίηση αποδίδει την απώλεια της ομορφιάς ως πρωτότυπου βιώματος, μένοντας στις στιγμές που ο χρόνος αναπαριστά τα είδωλά της, ενώ η ρήξη της ποιητικής φόρμας εικονοποιεί τη δυσχέρεια επικοινωνίας του σύγχρονου ποιητή με το κοινό του (π.χ. Κώστας Μαυρουδής, Το δάνειο του χρόνου, Κέδρος 1989· Επίσκεψη σε γέροντα με άνοια, Κέδρος 2001). Εξάλλου, νέα πλαίσια περιβάλλουν τις παλιές και νέες μεταφορές που αφορούν τον έρωτα και τη φύση αλλά και την ηλικία και τον ιδιωτικό βίο (π.χ. τα ποιητικά βιβλία του Χάρη Βλαβιανού Άσπονδος αναίρεσις, Υάκινθος 1989· Η νοσταλγία των ουρανών, Νεφέλη 1991· Adieu, Νεφέλη 1996· Μετά το τέλος της ομορφιάς, Νεφέλη 2003). Επιπλέον, η ποίηση καταγράφει την αμηχανία για την κατάληξη της ποιητικής ομορφιάς, για τις στοχεύσεις, την αποτελεσματικότητά της και τη διατήρησή της.

Στο πλαίσιο της στοχαστικής ποίησης που γεννάται από τον προβληματισμό για τον εαυτό της δημιουργείται και η αποδομιστική ποίηση (π.χ. Γιώργος Βέλτσος, Ψιλά γράμματα, Πλέθρον 2000· Στην εκταφή οι εραστές αναγνωρίζονται από τα δαχτυλίδια, Καστανιώτης 2001· Σκιά, Ίκαρος 2002· ή Βασίλη Βασικεχαγιόγλου, 60 τολμηρές στάσεις, Άγρα 1989). Μια συμπληρωματική τάση με ισχυρά ποιητικά ερείσματα είναι ο νέος φορμαλισμός, που κατάγεται —από ελληνικής πλευράς— από τον παρνασσισμό της γενιάς του ’80, τον Παλαμά, τον Καβάφη και τον Σεφέρη, και ζητά να ανακαλύψει ξανά τις αρετές και λειτουργίες του παλαιού λυρισμού (π.χ. Διονύσης Καψάλης, Ακόμα μια φορά, Άγρα 1986· Μέρες αργίας, Άγρα 1995· Στον τάφο του Καβάφη, Άγρα 2003· Γιώργος Κοροπούλης, Σημειώσεις για τη βαρύτητα, Δελφίνι 1997· Fin’Amor, Ύψιλον/βιβλία 2000· Περί των γάμων Υδραργύρου και Θείου, Ύψιλον/βιβλία 2001· Νάσος Βαγενάς, Πτώση του ιπταμένου, Στιγμή 1989· Η πτώση του ιπτάμενου β΄, Παρουσία 1997· Βάρβαρες ωδές, Κέδρος 1992· Σκοτεινές μπαλάντες, Κέδρος 2001). Αντίστοιχα κείμενα είναι πλησιέστερα προς έναν κριτικό μεταμοντερνισμό (π.χ. Αλέξης Φωκάς, ψευδώνυμο του Ηλία Λάγιου, Πρόοδοι εν προόδων, Ωλήν 1981· Ασκήσεις (Ι-Χ), 1984· Αρπαγή της κούτας, Ερατώ 2003· Ο Άνθρωπος από τη Γαλιλαία, Ερατώ 2004).

Λογοτεχνικά κείμενα
Κριτικά κείμενα