Ύφος και υφομετρία

Παρουσίαση μιας έρευνας που είχε στόχο να εξακριβώσει με μεθόδους της Υπολογιστικής Υφολογίας ποιες από τις ανώνυμες μεταφράσεις ξένων λογοτεχνικών έργων, δημοσιευμένες σε εφημερίδες και περιοδικά, όπου ο Παπαδιαμάντης εργαζόταν ως μεταφραστής, ήταν δικές του. Η έρευνα βασίζεται σε Σώματα κειμένων, που έγιναν αντικείμενο επεξεργασίας με μαθηματικές και στατιστικές μεθόδους, οι οποίες ποσοτικοποιούν το ύφος και μετρούν τα χαρακτηριστικά του.

Στο πλαίσιο της έρευνας, ορίζεται το ύφος τόσο στη λογοτεχνία και τη φιλολογία όσο και στην υφομετρία. Στην πρώτη περίπτωση, τονίζεται η επιλογή αλλά και η σχέση με το πρόσωπο του συγγραφέα. Στη δεύτερη, το ασύνειδο των γλωσσικών επιλογών. Όπως προκύπτει από το βίντεο της παρουσίασης, στην εκ του σύνεγγυς ανάγνωση της φιλολογίας και την αλγοριθμική ανάγνωση της υφομετρίας, τα στοιχεία που μελετώνται είναι εντελώς διαφορετικά και οι δύο προσεγγίσεις εκκινούν από διαφορετική βάση. Δεν είναι τυχαίο ότι η υφομετρία αποτελεί κεντρική πρακτική στην εγκληματολογία. Όπως φαίνεται, όμως, από πολλές σύγχρονες εφαρμογές, οι επιδόσεις της στην απόδοση πατρότητας λογοτεχνικών κειμένων είναι πολύ σημαντικές. Αξίζει να αναφέρουμε την πολύκροτη υπόθεση της διερεύνησης / αποκάλυψης της ταυτότητας της ιταλίδας συγγραφέα Elena Ferrante, με την οποία ασχολήθηκε και μια ομάδα επιστημόνων της υπολογιστικής υφομετρίας, στην οποία συμμετείχε ο Γιώργος Μικρός (Mikros, υπό έκδοση· Cortelazzo, Mikros & Tuzzi 2018). Πηγή: Ίδρυμα Μποδοσάκη .