Ζωή εναντίον πλοκής

Mailer Norman

Πώς οι χαρακτήρες δυναμώνουν και αποδεσμεύονται από το πρότυπό τους, αλλά και από τις προθέσεις του συγγραφέα; Πώς γίνονται «οντότητες», με ιδιότητες, με εξέλιξη;

Το ερώτημα παραμένει: Πώς μετατρέπεις ένα αληθινό πρόσωπο σε πλασματικό; Μια απάντηση είναι πως προσπαθώ να βάλω το μοντέλο σε καταστάσεις που έχουν ανεπαίσθητη σχέση με την πραγματική κατάσταση της ζωής του. Πολύ γρήγορα το πρωτότυπο εξαφανίζεται. Η προσωπική πραγματικότητα δεν αντέχει. Για παράδειγμα, μπορεί να πάρω κάποιον ο οποίος είναι επαγγελματίας παίκτης του φούτμπολ, έναν άντρα που γνωρίζω ελάχιστα, ας πούμε, και να τον κάνω αστέρα του κινηματογράφου. Σε μια τέτοιου είδους μετατόπιση, όσα έχουν άμεση σχέση με τον επαγγελματία παίκτη του φούτμπολ γρήγορα εξαφανίζονται και όσα απομένουν είναι, περιέργως, τα εξαγώγιμα του χαρακτήρα του. Αυτή η διαδικασία όμως, παρότι ενδιαφέρουσα στα πρώτα στάδια, δεν είναι εξίσου συναρπαστική με τη δημιουργικότερη πράξη σου να επιτρέψεις στους χαρακτήρες να εξελιχθούν άπαξ και τους χώρισες από το μοντέλο. Και όταν γίνουν περίπλοκοι σαν αληθινοί άνθρωποι, τότε είναι που ξεκινά η έξοχη έξαψη. Διότι δεν είναι πια χαρακτήρες — είναι οντότητες, διαχωρισμός που αρέσκομαι να κάνω. Χαρακτήρας είναι εκείνος που μπορείς να συλλάβεις συνολικά —μπορείς να έχεις μια ξεκάθαρη εικόνα γι’ αυτόν— μα οντότητα είναι εκείνη που η φύσης της διαρκώς μεταβάλλεται.

Νόρμαν Μέιλερ, Η μάγισσα τέχνη, μτφρ. Ιλάειρα Διονυσοπούλου, Καστανιώτης, Αθήνα 2004, σ. 141-142.

Λογοτεχνικά κείμενα
Κριτικά κείμενα