Ο καθρέφτης και το φως

Abrams M.H.

Το ζήτημα της λογοτεχνικής αλήθειας θίγεται σε αυτό το απόσπασμα, με αναφορά στις σχετικές συζητήσεις μεταξύ συγγραφέων και κριτικών του 19ου αιώνα.

Το έργο του ιστορικού θα ήταν απλούστερο αν οι θεωρητικοί του ρομαντισμού είχαν παραχωρήσει τη λέξη «αλήθεια» στην επιστήμη και είχαν υιοθετήσει έναν διαφορετικό όρο για να χαρακτηρίσουν την ποίηση. (Ο Ι. Α. Ρίτσαρντς επεχείρησε πρόσφατα κάτι τέτοιο, όταν πρότεινε τη διάκριση μεταξύ «αλήθειας [troth] της ποίησης» και «αλήθειας [truth] της επιστήμης».) Αλλά, όπως ήταν φυσικό, η λέξη «αλήθεια», με τη δύναμη και το κύρος που διαθέτει, ήταν αναντικατάστατη, και οι κριτικοί του δέκατου ένατου αιώνα συνέχισαν, όπως και οι νεοκλασικοί πρόγονοί τους, να χρησιμοποιούν την «αλήθεια» σαν ποιητικό μέτρο, αν και με διολισθίσεις του νοήματος που αντανακλούσαν τις αλλαγές της υποκείμενης θεωρίας. Συχνά ακολουθούσαν την εξής μέθοδο: άφηναν την αλήθεια στην επιστήμη αλλά απέδιδαν ένα διαφορετικό, σπουδαιότερο και πιο βαρυσήμαντο είδος αλήθειας στην ποίηση.

M.H. Abrams, Ο καθρέφτης και το φως, μτφρ. Άρης Μπερλής, Κριτική, Αθήνα 2001, σ. 590.

Λογοτεχνικά κείμενα
Κριτικά κείμενα