Η ποίηση σε τρεις παραγράφους

Παστάκας Σωτήρης

Στο δοκίμιο, που δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Φρέαρ , ο Σωτήρης Παστάκας φανερώνει την «τρισδιάστατη» υπόσταση της ποιητικής τέχνης, ως μεταφοράς, γλώσσας και, εν τέλει, ως αέναου κυνηγιού του απόλυτου.

Η ποίηση είναι μεταφορά. Ο ποιητής αναδεικνύει τις κρυφές συγγένειες ανάμεσα στα σημεία του σύμπαντος. Προσδίδει νέες όψεις στα πράγματα: φωτίζει τα γνωστά και τα περιττά, δημιουργεί συναισθήματα χωρίς να εκπίπτει σε συναισθηματισμούς. Έχει τη χάρη να δημιουργεί νέες συνάψεις στον νωθρό μας εγκέφαλο και μ’ αυτόν τον τρόπο μας κάνει να βλέπουμε διαφορετικά τον εαυτό μας και τον κόσμο που μας περιβάλλει. Αλλάζει, με άλλα λόγια, τον κόσμο. Η ποίηση φτιάχνει νέους κόσμους από την αρχή.

Η ποίηση είναι γλώσσα. Ρήματα και ουσιαστικά. Όχι αφηρημένα ουσιαστικά, αλλά συγκεκριμένα. Όχι επίθετα, μετοχές, επιρρήματα. Όχι αντωνυμίες. Όχι συνδέσμους. Η απόλυτη οικονομία των λέξεων. Η λέξη που ταιριάζει δίπλα σε άλλη λέξη: παρήχηση, συνήχηση και επανάληψη. Λέξεις της καθομιλούμενης: να γράφετε όπως μιλάτε. Το ελάχιστο που απαιτούμε από έναν ποιητή είναι να πάρει τη γλώσσα αγκαζέ και να την πάει ένα-δυο βήματα μπροστά. Οι ποιητές που δημιουργούν γλώσσα είναι πέντε: ο Όμηρος, ο Δάντης, ο Μπωντλαίρ, ο Πάουντ κι ο Σελάν.

Η ποίηση είναι το κυνήγι του απόλυτου: η απόλυτη μεταφορά, η απόλυτη γλώσσα. Αλλά ποίο το απόλυτο δεν το γνωρίζει κανένας. Κάθε εποχή θέτει το δικό της απόλυτο. Το απόλυτο μεταλλάσσεται πιο γρήγορα από τους ιούς και τα μεταλλαγμένα στο τραπέζι μας. Γι’ αυτό κανείς μας δεν γνωρίζει σε ποίου τα χέρια θα παραδώσει τη λύρα του ο Ορφέας.

Αναδημοσιεύεται από το ηλεκτρονικό περιοδικό Φρέαρ , 3 Μαρτ. 2016.

Λογοτεχνικά κείμενα
Κριτικά κείμενα